Przestrzeganie przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy jest niesamowicie ważne bez względu na to, w jakiej branży wykonuje się pracę. Niestosowanie się do przepisów BHP może przynieść nawet tragiczne skutki, dlatego tak istotne jest, żeby dokładnie przedstawić pracownikom konkretne zasady panujące w swojej firmie. Ale co wtedy gdy to pracodawca nie wdraża odpowiednich zasad w swoim przedsiębiorstwie? Jakie konsekwencje i kary może ponieść szef danej firmy, gdy nie zapewnia bezpiecznych warunków pracy dla swoich pracowników?
BHP – obowiązek czy nikomu niepotrzebny przymus?
W Polsce pracodawcy mają obowiązek przestrzegać przepisów BHP oraz zapewnić odpowiednie i bezpieczne warunki pracy dla swoich pracowników. Na rękach zatrudniającego spoczywa konieczność odpowiedniego przygotowania miejsca pracy w taki sposób, aby było dostosowane do przyjęcia pracowników. Zatrudniający ma również obowiązek przeprowadzać systematyczne szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy.
Pracodawcy nie tworzą samodzielnie przepisów BHP dla swojej firmy, ponieważ są one ustalone odgórnie przez ustawodawcę w odpowiednich aktach prawnych. Większość informacji na temat przepisów BHP znajdziemy w Kodeksie pracy, ale to nie jedyny dokument, w którym uregulowane zostały przepisy dotyczące omawianego zagadnienia. Odnaleźć je również można w aktach prawnych, takich jak Polityka Społeczna w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ale także w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Socjalnej.
Według polskiego prawa, w naszym kraju każda firma w swojej dokumentacji powinna posiadać przede wszystkim dokumenty na temat szkoleń BHP i badań lekarskich pracowników, ale także instrukcje BHP i zapoznać z nią każdego ze swoich pracowników.
Kary za niewdrożenie przepisów BHP w swojej firmie
Przede wszystkim pracodawcy zatrudniającemu przynajmniej jedną osobę, za nieprzestrzeganie przepisów BHP zgodnie z art. 282 par. 1 Kodeksu pracy grozi kara grzywny. W zależności od branży i wielkości przedsiębiorstwa waha się ona od 1000 zł do nawet 30 000 zł. Dzieje się tak w przypadku samego faktu niewdrożenia odpowiednich przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy oraz niezapewnienia odpowiednich warunków w swojej firmie.
Kara nałożona może zostać przez Państwową Inspekcję Pracy (PIP), która przeprowadza kontrolę dotyczącą przepisów BHP i to do tej instytucji należy się zgłosić w przypadku chęci zgłoszenia skargi na nieprawidłowości dotyczących bezpieczeństwa pracowników w przedsiębiorstwie. Warto zgłaszać tego typu informacje do odpowiednich służb, bo najczęściej świadomość problemu pojawia się u nas zdecydowanie za późno, często wtedy, gdy już zdąży dojść do poważnego wypadku.
Odpowiedzialność w przypadku wypadku przy pracy
Kiedy w przedsiębiorstwie dojdzie do nieszczęśliwego wypadku związanego ściśle z niezapewnieniem przez pracodawcę odpowiednich warunków zgodnych z BHP, wtedy sytuacja staje się bardziej skomplikowana. Osoba poszkodowana może żądać wtedy zadośćuczynienia, które ustalane jest na podstawie okoliczności zdarzenia i ustaleń pokrzywdzonego.
Jeśli zaniedbanie regulacji bezpieczeństwa i higieny pracy doprowadzi do wypadku ze skutkiem śmiertelnym lub spowoduje ciężki uszczerbek na zdrowiu, będzie to prowadzić do poniesienia odpowiedzialności karnej przez pracodawcę. Kodeks etyki pracy przewiduje w takim przypadku karę do 3. lat pozbawienia wolności. Jeśli jednak zdarzenie zostanie uznane za nieumyślne spowodowanie wypadku, będzie ono karane grzywną, ograniczeniem wolności lub pozbawieniem wolności do roku.
Wpływ na opinie o przedsiębiorstwie
Informacja o nieprzestrzeganiu przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, która zostanie rozpowszechniona, niekorzystnie wpłynie na reputację firmy. Może to spowodować rezygnację dotychczasowych partnerów biznesowych, bo przedsiębiorstwa nie chcą współpracować z firmami, które działają w sposób nieetyczny. W dodatku może być przyczyną wycofania się ze współpracy dotychczasowych klientów.